Oogst bewaren

Al het groente en fruit van de moestuin moet ook bewaard worden natuurlijk. Wat is nu de beste methode voor wat?

Op een halve hectare moestuin zou voldoende groente en fruit in een jaar kunnen groeien voor een gezin van 4 personen.

Maar omdat er veel groente en fruit op hetzelfde moment rijp is, kan veel hiervan verloren gaan als het niet goed bewaard wordt. En dan zou je alsnog naar de supermarkt moeten gaan.

Door voedsel te bewaren kun je je gezin het gehele jaar van voedsel voorzien en daarmee ook verspilling tegen gaan.

Maar er zijn vele manieren van voedsel bewaren en voor ieder type groente of fruit zijn er meerdere manieren van conserveren.

Ook zijn er vele voordelen van het eten van groente en fruit uit je eigen moestuin:

1. Zelfgekweekte groente en fruit zijn veel goedkoper van wat je in de supermarkt haalt.
2. Je weet precies wat je eet. Je weet hoe die ene boon of komkommer precies is gegroeid; er zijn geen chemicaliën overheen gegaan.
3. Je bespaart het milieu door geen onnodige plastic verpakkingen weg te gooien en geen transportkosten en -vervuiling.
4. En je beleeft er zoveel voldoening en plezier uit door het zien groeien van al die gewassen en vervolgens het bereiden van die heerlijke gerechten!

Een paar vuistregels:

1. Oogst je fruit en groente om te bewaren als ze op hun hoogtepunt zijn.
2. Wees voorzichtig met je oogst. Gekneusde groente en fruit gaan eerder rotten.
3. Om zoveel mogelijk de kwaliteit van je oogst te bewaren zul je je oogst zo snel mogelijk moeten verwerken. Anders kunnen kwalitatieve vitamine en mineralen verloren kunnen gaan.
4. Sommige rassen zijn nu eenmaal beter te bewaren dan anderen. Kies je type ras zorgvuldig uit op voorhand.
5. Zorg voor een veilige plek om je oogst te bewaren. Een koele kelder of grote voorraadkast is ideaal. En zeker niet ergens tussen je oude verfblikken.

6. Label je voorraad met informatie als datum en inhoud. Bevroren kun je soms iets niet meer herkennen.
7. Controleer je oogst regelmatig. Haal die rotte appels er tussenuit waardoor je risico op verspreiding verkleint.
8. Bewaar alleen dat waarvan je zeker weet dat je het ook eet. Het heeft geen zin om al die courgette soep te bewaren als niemand het lekker vindt.
9. Je zou ook kunnen overwegen om bepaalde groeiseizoenen te verlengen door bijv. Een kas , een serre en/of koude bakken. Dan kun je langer genieten van verse groente en fruit.

Inkuilen – bewaren in de grond

Groenten bewaren het best in een koelcel waar de luchtvochtigheid ook nog eens goed is geregeld. Maar dat is voor velen onhaalbaar c.q. onrealistisch.

Inkuilen is de oudste en een van de eenvoudigste manieren om je oogst in grote hoeveelheden te bewaren. Zeker als de opslagruimte binnen beperkt is.

Vanouds worden allerlei groenten ingekuild. Wellicht zou dit boek Root Cellaring meer inspiratie geven.

Invriezen

De opkomst van de vriezer in de zestiger jaren heeft veel teweeg gebracht in het huishouden. Het maakte het mogelijk om vlug, gemakkelijk en doeltreffend iets voor een langere tijd te bewaren.

Invriezen stopt, of eigenlijk beter gezegd, vertraagd het rottingsproces, de werking van enzymen die o.a. de vitamines afbreken. Maar dit proces begint eigenlijk al bij het oogsten.

Door het direct na oogsten in te vriezen is tot dusver de gezondste bewaarmethode. Zo kun je het hele jaar door genieten van uw eigen gekweekte groenten en fruit. Maar langer dan een jaar bewaren zou ik niet aanraden.

Drogen

Door het vocht te onttrekken krijgen enzymen, bacteriën, gisten en schimmels niet de kans om zich verder te ontwikkelen. Groenten en fruit krijgen hier vaak een intensere smaak van.

Ook kruiden zijn een favoriet product om te drogen. Beste methode is door een klein bosje samen te binden en op z’n kop te hangen in een droge ruimte. Zodra ze volledig droog zijn kun je het in een afgesloten potje bewaren.

Niet alle kruiden zijn even geschikt om te drogen. Welke goed kunnen zijn onder meer munt, lavendel, oregano, laurier, tijm, salie, dragon en kamille. Kruiden die minder goed drogen, zijn bijv. peterselie, koriander, dille en basilicum. Maar deze kun je in de vriezer bewaren in een zakje of in ijsblokjesvorm met wat olijfolie. Makkelijk te ontdooien en te gebruiken tijdens het koken.

Maar hoe leuk is het om je eigen theemix te maken! Of heb je wel eens een simpel sinaasappelschijfje in je thee geprobeerd? Ook lekker en oh zo makkelijk.

Inleggen in zout

Het bewaren van voedsel door middel van inleggen in zout was vroeger een van de meest bekende manieren. Het werd vooral gebruikt bij vlees en vis maar kan ook worden gebruikt bij sommige groentesoorten zoals pronkbonen of komkommers.

Zuurkool is eigenlijk gezouten kool die is gaan gisten. Je zou dit kunnen maken met behulp van de producten van Rotpot.

Zoek je een ander recept? Of kun je iets niet vinden? Laat het gerust weten!

Het beste kan men zuiver zeezout of bergzout gebruiken want tafelzout bevat teveel verwerkte chemicaliën.

Inmaken en wecken

Vaak wordt inmaken verward met wecken. Eigenlijk is wecken slechts 1 manier van inmaken maar er zijn meerdere manieren. Onder inmaken verstaat men vooral: wecken, versuikeren en inleggen.

Wecken: het steriliseren en pasteuriseren van groente, fruit en vlees. (in het engels ook wel ‘water bathing’ of ‘water bath canning’ genoemd).

Versuikeren: het inkoken van suiker of een suikeroplossing zoals jam, marmelade, gelei of vruchtensap.

Inleggen: het inmaken in azijn, zout of alcohol zoals bijv. Augurken, uien, pompoen, bonen wittekool (zuurkool), fruit en bessen (Rumtopf). (n het engels ‘canning‘ genoemd).

Van deze drie methodes is wecken het meest betrouwbaar omdat door sterilisatie van de inhoud en lucht de minste kans op bederf bestaat. Wecken kan dmv een grote pan of ketel, maar kan ook in de oven gebeuren.

Bij het inleggen van groente worden de potten gevuld met rauwe of voorgekookte groente en dan aangevuld met water en zout (veelal 10gr zout opgelost in 1liter kokend water en afgekoeld in potten gieten).

Bij het versuikeren van fruit wordt gebruik gemaakt van een suikeroplossing waarbij het fruit zijn smaak, kleur en vitamines behoudt.

Bijna alle soorten vlees zijn geschikt om in glas geweckt te worden behalve de soorten die van binnen rood moeten blijven zoals biefstuk of rosbief.

De houdbaarheid (ongeopend) is per methode verschillend:

– Inleggen 6-9maanden

– Versuikeren 9-12 maanden

– Wecken 18-24 maanden

Van het merk Weck hebben we verschillende producten in ons assortiment. Maar niet alles staat online. Weck producten kunnen voor alle soorten inmaken worden gebruikt.

Het boekje van Weck zelf geeft een goede basis voor alle begrippen en methodiek.

Mis je iets of kun je iets niet vinden? Laat het gerust weten.

In onze winkel hebben we meerdere boeken beschikbaar met meer informatie over het verwerken en bewaren van je oogst. Leuk als je een kijkje komt nemen!

In de keuken

Leuk hoor al die groente en fruit vanuit de moestuin maar wat kunnen we er nu allemaal mee?!

Aan tafel

Niets is leuker en gezelliger dan een mooi aangeklede tafel gevuld met allemaal lekkere gerechten!

Producten voor de oogstverwerking:

[product_category per_page=”8″ columns=”4″ orderby=”menu_order title” order=”ASC” category=”keuken-oogst”]